Sarah hadde kome fram til fødestova i Alta litt før klokka halv ni om morgonen. Planen var at ho skulle føde der, fordi svangerskapet hadde vore normalt.

Då ho kom var det ei jordmor på vakt. Undervegs i fødselen blei det kalla inn ei ekstra jordmor, og deretter to legar.

Tida gjekk, og Sarah pressa og pressa.

– Først tenkte eg «det kjem til å gå fint, det ordnar seg».

Då det hadde gått ei stund og babyen ikkje kom ut, blei det festa ein vakuumkopp på babyen sitt hovud. Legen drog seks til sju gongar, utan hell.

Situasjonen blei oppfatta som dramatisk og blødningane var store, ifølge dokument om fødselen.

Sarah måtte derfor sendast til Finnmarksjukehuset i Hammerfest, som har fullt utstyrt fødeklinikk og kirurgar på vakt.

Sidan det tar to timar å køyre til sjukehuset blei det bestilt eit ambulansefly.

Alta har lenge kjempa for eigen akuttklinikk og fødeklinikk. Men statsminister Erna Solberg (H) har sagt endeleg nei. Det fødast ikkje nok born til å ha personale og sikre god kvalitet på tre akuttsjukehus i Finnmark, har Solberg uttalt til blant anna Nettavisen.

Fylket, med sine 75.000 innbyggarar, har allereie to sjukehus med akuttkirurgi – eit i Hammerfest og eit i Kirkenes. I Hammerfest har regjeringa satt av millardar til å bygge eit nytt og større sjukehus.

Ei ny valliste, Pasientfokus, vil kjempe for fødeklinikk i Alta endå ein gong. No knivar dei om å bli det fjerde største partiet i Finnmark. På målinga til TV 2 låg dei rett under SV og Høyre i oppslutning.

Då Sarah stod og venta på ambulanseflyet sitt i Alta, var hovudet til babyen kome for langt ned.

Hovudet måtte derfor dyttast opp igjen i livmora til Sarah.

Ei jordmor og ein lege var med på flyturen, som tok rundt 25 minutt.

Sambuaren til Sarah, Vegard Jensen, hadde vore med sidan starten av fødselen. Han var livredd på heile turen.

Då flyet landa i Hammerfest, måtte Sarah og Vegard over i ein ny ambulanse som køyrde siste delen til sjukehuset.

Akutteamet stod klart. Dei slo fast at babyen ikkje kunne kome ut på vanleg måte.

Legane meinte babyen måtte bli forløyst umiddelbart. Det blei beordra eit katastrofekeisarsnitt, som blir gjennomført når det er fare for livet til mor eller babyen.

Når pasientar i Finnmark må raskt på sjukehus, er ambulanseflya heilt avgjerande. Befolkninga bur spreidd, avstandane er enorme og ambulansebilane kjem seg ofte ikkje fram.

Dei to siste vintrane, har vegen mellom Alta og sjukehuset i Hammerfest vore stengt til saman 86 gongar, viser undersøkingar TV 2 har gjort.

Fordi befolkninga er så avhengige av ambulanseflya, er dei uroa. Ein rapport frå Helsetilsynet, lagt fram i juni, slo fast at flyambulansetenesta i Nord-Norge er uforsvarleg drive.

Ein pasient som fekk hjerneslag, blei ein time og 34 minuttar forseinka til sjukehuset på grunn av flymangel.

Ein annan gong blei ein pasient med akutt hjerneinfarkt nesten ein time forseinka. Dei venta på ein annan pasient som skulle med same fly, viste granskinga.

– Ei rekke betringstiltak er allereie i gang, seier Cecilie Daae, administrerande direktør i Helse Nord til TV 2. Den endelege handlingsplanen for ambulanseflytenesta er under arbeid, opplyser ho.

Få minuttar etter at Sarah kom til sjukehuset i Hammerfest, blei ein frisk gut løfta ut av kirurgane.

Sarah og Vegard kalla han for Oliver.

Allereie dagen etter fødselen, blei behandlinga til Sarah på fødestova i Alta gjennomgått.

Medisinskfagleg ansvarleg tok då ei hasteavgjerd, og nekta fødestova å gjennomføre fødslar på seks døgn. Risikoen for feilbehandling var for høg, lydde grunngjevinga.

Etter at Sarah kom til hektene, klaga ho på behandlinga på fødestova. I juli fall konklusjonen: «Statsforvalteren har kommet til at behandlingen/oppfølgingen av pasienten i fødsel var uforsvarlig.» Rapporten blei først omtala i Altaposten.

Fleire ting gjekk gale. Legane skulle ikkje ha brukt vakuumkopp på babyen. Halvanna år etter fødselen har Oliver framleis mén etter denne behandlinga, ifølge Sarah.

– Viss du kjenner her, så fyller den heile handflata, seier ho, og legg handa over hovudet til guten.

Fødestova hadde for dårlege rutinar, var for dårleg organisert, og dei tilsette mangla tilstrekkeleg opplæring. Vakthavande gynekolog blei ikkje konsultert. Det tok for lang tid før Sarah blei sendt til Hammerfest og ho fekk heller ikkje god informasjon under fødselen, ifølge rapporten.

Helge Hansen er avdelingsleiar ved somatisk avdelingsklinikk i Alta, som fødestova er ein del av. Han ønsker ikkje å kommentere konkrete detaljar rundt Sarah sin fødselshistorie.

Om kritikken frå Statsforvalteren seier han:

– På vegne av klinikken vil eg seie at det er veldig beklageleg at ho har hatt den opplevinga ho har hatt, seier Hansen til TV 2.

Hansen seier heile organisasjonen tar lærdom av hendinga og implementerer nye og forsterka prosedyrar.

– Vi rettar oss etter det som Statsforvalteren har påpeika i ettertid.

Sarah og Vegard sleit etter opplevinga. Ein periode flytta dei til andre sida av landet. Men då Sarah blei gravid på ny flytta dei tilbake til Alta. Dei ville vere nær venner og besteforeldra til borna.

Sarah ville ikkje føde på fødestova i Alta. Løysinga skulle vere eit planlagt keisarsnitt på sjukehuset i Hammerfest.

Men vatnet gjekk fleire veker før tida.

Då Sarah blei henta med ambulansebil i Alta i august i år, rekte ikkje Vegard og vesle Oliver å bli med. Dei var på tur i skogen og plukka blåbær.

Medan ambulansen køyrde på svingete vegar i halvannan time over fjellet, auka riene på, fortel Sarah.

Då ho kom fram til sjukehuset i Hammerfest, blei babyen forløyst med hastekeisarsnitt.

– Fødselen gjekk fint og legane gjorde ein veldig god jobb, fortel Sarah.

Den vesle jenta fekk namnet Olivia.

– Etter det har det gått veldig fint. Alt er berre bra no, seier Sarah.

No har familien kjøpt hus i Alta med plass til heile flokken.

Når Stortingsvalet nærmar seg, er ikkje Sarah og Vegard i tvil om kva dei skal stemme.

– Pasientfokus, svarer begge.